Przypadek Facebooka

Nierówności cyfrowe. Przypadek Facebooka

Czy Afroamerykanie częściej korzystają z Facebooka? Czy to, co robimy na Fb, jest uzależnione od płci? Reynol Junco z Purdue University w Stanach Zjednoczonych analizuje różnice w korzystaniu z tego popularnego medium.

„Nie korzystasz z Facebooka? Nie istniejesz.” – głosi nowe przysłowie młodych. Badania przeprowadzone przez EDUCAUSE Center for Applied Research ujawniają się, że ta wszechobecność nie jest złudzeniem – 90% studentów korzysta z tego serwisu, a 58% wchodzi tam kilka razy dziennie. Studenci regularnie korzystający z Facebooka raportują spędzanie na portalu średnio 1 godziny i 40 minut dziennie.


„Pokolenie Internetu” bardzo chętnie adaptuje różnorodne nowinki technologiczne, a na uczelniach studenci mają dostęp do komputerowych laboratoriów i innych wirtualnych zasobów akademickich. Jednak, jak twierdzi Junco zajmujący się technologiami społecznościowymi i badaniem społeczności Facebooka oraz Twittera, pod względem umiejętności posługiwania się komputerem czy częstotliwością korzystania z telefonu komórkowego, występują znaczne dysproporcje. Według naukowca zależy to głównie od płci, rasy i statusu socjoekonomicznego. Takie nierówności nazywane są „nierównościami cyfrowymi” (ang. digital inequalities; m.in. Junco, Merson, & Salter, 2010; Kaiser Family Foundation, 2004). Junco zauważa, że o ile przybywa badań dotyczących nierówności w ogóle, o tyle wciąż mało mówi się o nierównościach w użytkowaniu nowych technologii.

Starsze badania Junco, a także Muscanella i Guadagno (2011) na temat „nierówności cyfrowych” pokazują:

- kobiety i biali studenci dwa razy częściej posiadają telefon komórkowy niż mężczyźni i studenci pochodzenia afroamerykańskiego,
- bardziej zamożni studenci trzy razy częściej mogą pochwalić się telefonem komórkowym od swoich mniej zamożnych kolegów,
- kobiety częściej wysyłają wiadomości tekstowe za pośrednictwem sms niż mężczyźni,
- studenci pochodzenia afroamerykańskiego częściej niż studenci innych nacji wysyłają wiadomości sms i rozmawiają przez telefon komórkowy,
- częściej korzystają z Facebooka studenci, których rodzice ukończone studia wyższe w porównaniu ze studentami, których rodzice nie mają tytułu zawodowego,
- niektóre aktywności na Facebooku są pozytywnie powiązane ze średnią ocen (np. sprawdzenie co słychać u znajomych lub przesyłanie linków),
- kobiety częściej niż mężczyźni umieszczają na Facebooku posty i zdjęcia, wysyłają wiadomości, zapraszają innych do znajomości.

W tym roku Junco przeprowadził kolejne badania w jednym z amerykańskich uniwersytetów na dużej próbie 2368 osób głównie w przedziale wiekowym 18 – 22 lata. Badanych proszono o podanie rasy i przynależności etnicznej. Status socjoekonomiczny mierzono stopniem wykształcenia rodziców. Pytanie o czas spędzony na Facebooku wymagało podania konkretnej liczby godzin i minut, zamiast zwyczajowo używanej skali typu Likerta (od „nigdy” do „zawsze”).
Wyniki pokazują, że ilość czasu spędzanego na Facebooku nie zależy od płci, rasy czy statusu socjoekonomicznego. Jednak czynności wykonywane na tym portalu są znacznie bardziej zróżnicowane.

Kobiety są skupione na komunikowaniu się i budowaniu relacji – postują, tagują i przeglądają zdjęcia, komentują więcej niż mężczyźni. Wprawdzie czynności te na pierwszy rzut oka wydają się nie mieć nic wspólnego z podtrzymywaniem relacji, to w istocie są źródłem wiedzy o innych i dostarczają informacji o sieciach społecznych, sprzyjając budowaniu społecznego kapitału. 

Afroamerykanie rzadziej tagują zdjęcia, a także sprawdzają, co słychać u znajomych. Co ciekawe, im wyższy status socjoekonomiczny użytkownika, tym częściej wysyła on wiadomości, komentuje, taguje i przegląda zdjęcia, a także sprawdza, co u znajomych i tworzy wydarzenia.

Zdaniem Junco, nie są to tylko suche statystyki. Korzystanie z sieci społecznościowych zwiększa szanse na powodzenie w karierze zawodowej. Pracodawcy używają portali społecznościowych w szeroko rozumianej interakcji z potencjalnym pracownikiem, np. obserwując profil kandydata. Możliwe, że umiejętne zarządzanie kontem na Facebooku zwiększy nasze szanse na upatrzone stanowisko!


Autor: Lilianna Jarmakowska - Kostrzanowska
badania.net